- μάντις
- Έντομο της οικογένειας των μαντιδών, της τάξης των δικτυοπτέρων. Η επιστημονική της ονομασία είναι Μantis religiosa και αποτελεί τον μοναδικό αντιπρόσωπο του γένους Mantis. Έχει λεπτό σώμα πράσινου ή καφεκίτρινου χρώματος και μήκους 5-7 εκ., με το αρσενικό να είναι μικρότερο από το θηλυκό. Η κοιλία του θηλυκού είναι μεγάλη και διογκώνεται ακόμα περισσότερο κατά το καλοκαίρι, καθώς γεμίζει με αβγά. Το κεφάλι είναι τριγωνικό και εξαιρετικά ευκίνητο· διαθέτει λεπτές κεραίες και στοματικά εξαρτήματα μασητικού τύπου. Ο προθώρακας είναι λεπτός και επιμήκης και οι οπίσθιες πτέρυγές της είναι διαφανείς και άχρωμες, εκτός από τα χείλη τους, που έχουν απόχρωση όμοια με του σώματος· οι εμπρόσθιες (έλυτρα) είναι ελαφρά χιτινώδεις κι έχουν περγαμηνοειδή σύσταση. Τα έξι πόδια της είναι πολύ ανεπτυγμένα: τα πόδια του πρώτου ζευγαριού, που είναι αρπακτικού τύπου, αναδιπλώνονται και διατηρούνται μισοκλεισμένα στη μακριά και ισχυρή κνήμη, η οποία φέρει αιχμηρές οδοντώσεις. Για τη στάση της αυτή, που θυμίζει στάση προσευχόμενου, το έντομο αυτό πήρε την ονομασία μάντις η θεοσεβής.
Η μ. αναπτύσσει τη δραστηριότητά της τη θερμή εποχή και τρέφεται γενικά με έντομα, τα οποία –μιμούμενη το γύρω περιβάλλον– συλλαμβάνει αιφνιδιαστικά με τα αρπακτικά πόδια της. Στις αρχές του φθινοπώρου, το θηλυκό (το οποίο συνήθως καταβροχθίζει το κεφάλι του αρσενικού κατά τη διάρκεια της γονιμοποίησης) γεννάει συνολικά 50-400 αβγά, κλεισμένα σε δύο η τρεις ωοθήκες, μήκους 4 περίπου εκ. που αποτελούνται από μία ουσία μεταξοειδούς τύπου· τα αβγά ανοίγουν την επόμενη άνοιξη κι από αυτά βγαίνουν νεαρά άτομα όμοια με τα ώριμα, αλλά πιο μικρά και άπτερα. Οι ενήλικες μ. συνεχίζουν να τρέφονται μέχρις ότου να πεθάνουν από το κρύο.
Η μ. ζει κυρίως στις ηλιόλουστες ζώνες, στα χορτάρια και στους θάμνους· είναι διαδεδομένη σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, σε μεγάλες εκτάσεις στην Ασία και στη βόρεια Αφρική και, ύστερα από εισαγωγή, και στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα είναι κοινότατη και είναι γνωστή με το όνομα αλογάκι της Παναγίας.
Η μάντις η θεοσεβής (mantis religiosa) είναι κυρίως γνωστή ως «αλογάκι της Παναγίας».
* * *ο, η (AM μάντις, -εως, Α ιων. γεν. -ιος)βλ. μάντης.
Dictionary of Greek. 2013.